Tuesday, 13 November 2012

MICROSOFT ACCESS


Microsoft Access is a Relational Database Management System (RDBMS), designed primarily for home or small business usage.
Access is known as a desktop database system because it's functions are intended to be run from a single computer. This is in contrast to a server database application (such as SQL Server), where it is intended to be installed on a server, then accessed remotely from multiple client machines.
Microsoft (or MS) Access is a software package that you install just like any other software package, and is bundled as part of the Microsoft Office suite.

Microsoft Access - Create a Database



Creating a database in Microsoft Access is relatively straightforward. This lesson demonstrates how to create a database.
  1. You may notice that, whenever you start Microsoft Access, you see the following screen. In this case, you can simply select "Blank Database".
    Creating a new database in Access - step 1aIf you already have Access open, you can go to the "File" menu and click on "New Database":
    Creating a new database in Access - step 1
  2. Choose "Blank Database". (Skip this step if you already chose "Blank Database" at step one). You also have the ability to choose from a template, but we'll just use a blank database here:
    Creating a new database in Access - step 2
  3. Choose a location to save the database:
    Creating a new database in Access - step 3

Your New Database

Once you've completed the above tasks, you should see a blank database, like this:
Creating a new database in Access - step 4We know this database is blank because it doesn't have any tables. If it did, you would see these tables in the middle pane of the table tab. Now that we have our blank database, we can start adding some tables.


Microsoft Access - Create a Table


With database management systems, you need to create your tables before you can enter data. Microsoft Access makes creating tables a breeze.
Using our blank database from a previous lesson, we are going to create a table called Individual. This table will have 4 columns: IndivdidualIdFirstNameLastName, and DateCreated.

Design View

"Design View" enables you to create your database tables and specify the columns and their data types etc. The following steps demonstrate how to switch to Design View and create a table.
  1. Ensuring you have your blank database open and you're on the following screen (with the "Tables" tab selected), click "New":
    Creating a database table in Access - step 1
  2. Select "Design View" and click "OK":
    Creating a database table in Access - step 2
  3. Fill out the details in the "Field Name" column and the "Data Type" column. Here, we are creating the column names and specifying the type of data that can be entered into them. Restricting the data type for each column is very important and helps maintain data integrity. For example, it can prevent us from accidentally entering an email address into a field for storing the current date.Other options for each column include restricting the length of data (under "Field Size"), setting a default value (this is used if someone leaves the field blank), specifying whether the data is required, and more. Leave these options with their default value for now.
    Creating a database table in Access - step 3
  4. Click the "Save" icon, enter the table name ("Individual"), and click "OK":
    Creating a database table in Access - step 4
  5. When prompted to set a primary key, click "Yes". (A primary key ensures that the data in this column is unique - no two values can be the same. This is important for when you need to select or reference data from this column):
    Creating a database table in Access - step 5

Datasheet View

You have now created a database table called "Individual". You can now switch between "Design View" and "Datasheet View" as you wish. Datasheet View allows you to see any data that has been entered into the table.
  1. From the "View" dropdown icon, click "Datasheet View" (this changes the view from Design View, to Datasheet View):
    Creating a database table in Access - step 6
  2. You should now see something like this:
    Creating a database table in Access - step 7
We have just created a database table. This table doesn't have any data yet, but we have created the columns that are required before any data is entered.


Microsoft Access - Create a Form


As mentioned in the previous lesson, forms provide non-technical users the ability to add data to your database.
Here are the steps involved in creating a form in Access.
  1. Ensuring the "Forms" tab is selected, click "New".
  2. Select "Form Wizard" and click "OK". (For now, we'll use the "Form Wizard" to create a form. Once you become comfortable with creating forms, you can choose another option if you prefer).
    Create a form - step 2
  3. Select the fields that you need on your form and click "Next". In this case, we only need the user to enter first name and last name, so we choose those two fields:
    Create a form - step 3
  4. Choose which layout you'd like your form to use. Leave this at the default ("Columnar") and click "Next":
    Create a form - step 4
  5. Choose which style you'd like your form to use. Leave this at the default ("Clouds") and click "Next":
    Create a form - step 5
  6. Choose a name for your form and click "Finish":
    Create a form - step 6
Your form should now look something like this:
Create a form - Finished resultThis is a very basic form and in most cases, you'd have a lot more fields on your form. You can see that the form is already presenting the first record in our Individual table.
  • To jump to the next record, click the Next record button button.
  • To jump to the last record, click the Next record button button.
  • To jump past the last record so that it's blank and ready for a new record to be entered, click the Next record button button

Microsoft Access - Create a Query


A "query" refers to the action of instructing the database to return some (or all) of the data in your database. In other words, you are "querying" the database for some data that matches a given criteria.
For example, you might like to see a list of all individuals whose first name is "Homer". Or you might like to see a list of all users who have registered with your database over a given time period. To do this, you need to do a query.
Here's how to create a query in Microsoft Access:
  1. Ensuring you have the "Query" tab open, click "New"
  2. Select "Simple Query Wizard" and click "OK":
    Creating a query - step 1
  3. Choose the fields you'd like to be presented in the results of your query. To choose 1 field at a time, select it and click the ">" arrow. To choose all fields click the ">>" arrows. For now, just select the "FirstName" and "LastName" fields, then click "Next":
    Creating a query - step 2
  4. Choose a name for your query and click "Finish":
    Creating a query - step 3

The Result

You should now see something like this:
Creating a query - final resultAt this stage, you may be thinking that there's not much difference between the results of our query and our table. We can still see all records from our table. The only difference is that we can only see 2 fields instead of all 4 fields.
Well if that's what you're thinking, you'd be right! In our next lesson, we're going to modify our query so that we can only see some of the results.


Microsoft Access - Create a Report


Reports organize and summarize data for viewing online or for printing. A detail report displays all of the selected records. You can include summary data such as totals, counts, and percentages in a detail report. A summary report does not list the selected records but instead summarizes the data and presents totals, counts, percentages, or other summary data only. Access has several report generation tools that you can use to create both detail and summary reports quickly. This lesson teaches you how to create reports.

Use the Report Button

The Report button creates a simple report that lists the records in the selected table or query in a columnar format.

To use the Report button:

Report Button
  1. Open the Navigation pane.
  2. Click the table or query on which you want to base your report.
  3. Activate the Create tab.
  4. Click the Report button in the Reports group. Access creates your report and displays your report in Layout view. You can modify the report.
Report
Tip Tip: After you create a report, you can save it.
  1. Click the Save button on the Quick Access toolbar. Access saves the report unless you are saving for the first time. If you are saving for the first time, the Save As dialog box appears.
  2. Type the name you want to give your report.
  3. Click OK. Access saves the report. You can now access the report by using the Navigation pane.
As with other objects, you can also save a report by right-clicking the reports tab and selecting Save. Saved reports appear in the Navigation pane.
 Tip Tip: Reports created by using the Report button are plain and simple. The Modify a Report section of this lesson teaches you how to customize a report to meet your needs.
 Tip Tip: Access reports created simply by using the Report button have several sections. They are detailed in the following table.
Sections of a Report
Report HeaderAppears at the top of the first page and displays the report title.
Page HeaderAppears at the top of every page and displays the headings (field labels) for each column.
Page FooterAppears at the bottom of every page and displays the page number and total number of pages.
Detail SectionAppears between the page header and page footer and displays the records from the table or query.
Report FooterThis section is optional. Appears on the last page of the report and displays summary information such as grand totals.

Report Sections

Use the Report Wizard

You can also use the Report Wizard to create a report. The Report Wizard provides you with more flexibility than you get by using the Report button. You can choose the tables and fields, group the data, sort the data, summarize the data, choose a layout and orientation, apply a style, and title your report. Follow the steps shown here to create a report by using the Report Wizard:

To create a report by using the Report Wizard:

Open the Report Wizard
Report Wizard
  1. Activate the Create tab.
  2. Click Report Wizard in the Reports group. The Report Wizard appears.
Select tables, queries and fields
When using the Report Wizard, you can use fields from multiple tables and/or queries if the tables/queries have a relationship.
Report Wizard Page 1
  1. Click the down-arrow next to the Table/Queries field and then click the table from which you want to select fields.
  2. Click a field and then click the single-right arrow to select a single field, click the double-right arrows to select all fields, click a field and then click the single-left arrow to deselect a single field, or click the double-left arrow to deselect all fields.
  3. Repeat steps 1 and 2 for each table from which you want to select fields.
  4. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Group
When using the Report Wizard, you can group data. Grouping puts all of the values in a field into a group based on the field’s value. For example, if your data is grouped by the Department field and the records in the Department field have values such as Administration, Computer Science, and English. Access will group all of the data for the Administration department together, all of the data for the Computer Science department together, and all of the data for the English department together.
Report Wizard Page 2
  1. Click to select the field by which you want to group your data. You may not see this page of the wizard if you are selecting data from a single table.
  2. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Report Wizard Page 3
  1. Click a field you want to group by.
  2. Click the right-arrow to select a field; click a field and then click the left arrow to deselect a field. Use the up- and down-arrows to change the order of the groupings. If you are only using one table, this may be your first opportunity to select a field to group by.
  3. Repeat steps 3 and 4 for each field you want to group by.
  4. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Sort and summarize
By using the Report Wizard, you can create up to four levels of sort. Access sorts the first level, and then sorts the second level within that sort, and so on. If you have grouped your data, you can summarize it by displaying the sum, average, and minimum or maximum value for each numeric field. You can choose to have your report display just the summary data or each detail line and the summary data. There is also an option that allows you to display the percent the sum of each group is of the grand total. All of the fields in your report may not fit on a single page. You can have Access automatically adjust the size of the font so that every field fits.
Report Wizard
  1. Click the down-arrow and then select the field you want to sort by.
  2. Click the button to choose ascending or descending order. Clicking the button toggles between Ascending and Descending. You can sort up to four levels.
  3. Click the Summary Options button. The Summary Options window appears.
Report Wizard Page 4 b
  1. Click to select the summary data you want.
  2. Click to select whether you want detail and summary data or if you want summary data only.
  3. Click if you want to calculate the percent to the total for sums.
  4. Click OK. The Summary Options window closes.
  5. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Layout and orientation
You can choose the layout and orientation of your report. The layout determines where each field appears on the page. Access provides three options to choose from: Stepped, Block, and Outline. When you choose an option, the left side of the window displays a graphic of the layout.
Orientation determines whether Access creates the report in portrait or landscape. Most paper, such as paper sized 8 1/2 by 11, is longer on one edge than it is on the other. If you print in Portrait, the shortest edge of the paper becomes the top of the page. Portrait is the default option. If you print Landscape, the longest edge of the paper becomes the top of the page.
Report Wizard
  1. Click to select a layout.
  2. Click to select a page orientation.
  3. Choose the Adjust The Field Width So All Fields Fit On A Page option if you want all fields to fit on a single page.
  4. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Style
A style is a set of formats consisting of such things as background colors, fonts, font colors, and font sizes. Access supplies predesigned styles that format titles, labels, and more. When you choose a style, the left side of the window displays a preview.
Report Wizard Page 6
  1. Click to select a style.
  2. Click Next. The Report Wizard moves to the next page.
Create a title
On the final page of the Report Wizard, you can title your report. The title appears at the top of the report and on the Navigation pane.
Report Wizard Page 7
  1. Type the title you want to give the report.
  2. Click Finish. Access creates, saves, and opens your report in Layout view.
Report
 Tip Tip: Reports created with the Report Wizard may have the following two sections in addition to the sections found in reports created by using the Report button.
Sections of a Report
Group HeaderAppears before a group and displays information about the group.
Group FooterAppears after a group and summarizes the group data.

UNIT 13 :  REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA RANGKAIAN

13.0    Pengenalan
Semasa mengkaji model pangkalan data hierarki, satu masalah telah timbul iaitu tidak dapat mewakilkan hubungan banyak ke banyak (M:M). Ianya tidak mengikut piawaian industri. Keadaan ini telah menggalakkan semangat untuk membangunkan teknologi pangkalan data dan model data. Pada akhir 1960an sebuah organisasi yang bertanggungjawab untuk COBOL , Conference of Data System Language (CODASYL) telah memperkenalkan Database Task Group (DBTG) untuk mengkaji piawaian DBMS.

13.1    Rekabentuk pangkalan data rangkaian
Dalam model rangkaian, rekod paras bawah dikenali sebagai rekod ahli dan boleh dihubungkan kepada satu atau lebih bapa yang dikenali sebagai pemilik. Hubungan ini dikenali sebagai set. Satu set menunjukkan perhubungan satu ke banyak di antara rekod-rekod.

Merujuk pada contoh model pangkalan data rangkaian pada rajah 13.0, jenis rekod adalah SALESREP, CUSTOMER, PRODUCT, INVOICE, PAYMENT dan INV_LINE. INVOICE menjadi rekod ahli pada dua pemilik SALESREP dan CUSTOMER. Rekod INV_LINE juga mempunyai dua pemilik iaitu PRODUCT dan INVOICE. Hubungan oleh satu pemilik juga boleh dimasukkan dalam model rangkaian. Hubungan ini adalah antara CUSTOMER dan PAYMENT

13.2    Definisi
Model data rangkaian terdiri dari beberapa jenis rekod dan dihubungkan melalui petunjuk.

13.2.1    Ciri-ciri Model Pangkalan Data Rangkaian
1.     Model rangkaian lebih flexible kerana maklumat boleh diperolehi melalui banyak cara.
2.    Model rangkaian  boleh mewakili jenis hubungan banyak ke banyak, M:M.
3.    Setiap pemilik tidak terhad kepada hubungan satu arah sahaja dan setiap rekod boleh mempunyai lebih dari satu hubungan.
4.    Setiap hubungan diantara rekod ahli dan rekod pemilik dihubungkan melalui petunjuk.

13.3  Struktur data pangkalan data rangkaian:
Struktur pangkalan data rangkaian terbahagi kepada 3 bahagian iaitu:
i.       Rekod
Rekod mengandungi sekumpulan data yang berhubung kait.
ii.      Jenis rekod
Jenis rekod merupakan penyelaras rekod yang menerangkan struktur sekumpulan rekod bagi menyimpan maklumat yang sama jenis.
iii.     Item data
Item data merupakan medan atau atribut. Ianya mengandungi nama dan format. 

Jenis set dan kejadian set.
Jenis set merupakan penerangan hubungan antara dua jenis rekod di dalam nisbah 1:M. Setiap jenis set mempunyai 3 elemen iaitu, nama untuk jenis set, jenis rekod pemilik dan jenis rekod ahli. Contoh jenis set dapat dilihat pada rajah 13.2 . Jenis set pada rajah 13.2 dinamakan JAB-UTAMA, JABATAN adalah jenis rekod pemilik dan PELAJAR adalah jenis rekod ahli. Ini menggambarkan jenis hubungan 1:M diantara Jabatan Akademik dan pelajar-pelajar yang mengambil matapelajaran utama dari jabatan tertentu.




Syarat set ahli:
Syarat set ahli, terdiri daripada 2 kategori syarat iaitu pilihan insertion dan pilihan retention

a) Pilihan insertion.
Pilihan insertion berlaku apabila satu rekod ahli baru dimasukkan ke  dalam pangkalan data. Rekod tersebut dimasukkan dengan perintah STORE. Terdapat dua pilihan bagi insertion iaitu AUTOMATIC dan  MANUAL.

i.   AUTOMATIC.
Rekod ahli baru secara automatik dihubungkan kepada kejadian set apabila rekod tersebut dimasukkan ke dalam pangkalan data.

ii.   MANUAL.
Rekod ahli baru tidak boleh dimasukkan kedalam kejadian set sehingga arahan CONNECT dilaksanakan.

b) Pilihan retention
Pilihan retention berlaku apabila satu rekod dari jenis rekod ahli wujud dengan sendirinya di dalam pangkalan data atau mesti sentiasa mempunyai hubungan dengan rekod pemilik, dengan itu menjadi ahli di dalam kejadian set. Terdapat 3 pilihan set iaitu OPTIONAL, MANDATORY dan FIXED.

i.    OPTIONAL
Satu rekod ahli tampil dengan sendirinya tanpa menjadi ahli dalam mana-mana kejadian set tertentu. Ia boleh dihubungkan atau diputuskan hubungan dengan kejadian set melalui arahan CONNECT atau DISCONNECT.

ii.   MANDATORY
Satu rekod ahli tidak boleh wujud dengan sendiri. Ia mesti sentiasa menjadi ahli dalam kejadian set bagi jenis set tertentu. Rekod ahli tersebut boleh dihubungkan dengan kejadian set lain melalui arahan RECONNECT.

iii. FIXED
Satu rekod ahli tidak boleh wujud dengan sendiri. Ia mesti sentiasa menjadi ahli dalam kejadian set bagi jenis set tertentu tetapi tidak boleh dihubungkan kepada kejadian set lain.

Set susunan
Rekod-rekod ahli di dalam satu kejadian boleh disusun mengikut beberapa pilihan . Antaranya ialah SORT, system default, FIRST, LAST , NEXT dan PRIOR.

i.    Sort
Rekod ahli boleh disusun secara susunan menaik atau menurun mengikut  medan yang dikehendaki.

ii.   Sistem default
Rekod ahli yang baru dimasukkan ke dalam pangkalan data di mana-mana kedudukan yang ditentukan oleh system.

iii.  FIRST 
Satu rekod   ahli yang baru boleh menjadi rekod pertama di dalam kejadian set tertentu apabila dimasukkan kedalam pangkalan data

iv.  LAST
Satu rekod ahli yang baru menjadi rekod yang terakhir dalam kejadian set tertentu apabila dimasukkan dalam pangkalan data

v.   NEXT
Rekod ahli baru akan dimasukkan selepas rekod ahli yang terakhir digunakan dalam kejadian set tertentu. Jika hendak menggunakan arahan NEXT, maka sekurang-kurangnya satu rekod ahli mesti wujud dalam kejadian set.

vi.     PRIOR
Rekod ahli baru akan dimasukkan ke dalam pangkalan data sebelum rekod terakhir yang telah dimasukkan. Jika rekod itu adalah rekod pemilik, maka rekod baru akan ditempatkan pada tempat terakhir di dalam set itu.

13.4 Data Base Task Group  (DBTG) telah menyediakan tiga jenis bahasa  untuk Model Rangkaian iaitu:
                                                 i.    Skima bahasa definisi data
                                                ii.    Subskima bahasa definisi data
                                               iii.    Bahasa manipulasi data

13.4.1   Skima bahasa definisi data (skima DDL)
Skima bahasa definisi data merupakan bahasa yang menerangkan struktur Pangkalan Data Rangkaian iaitu skima dalaman. 

13.4.2   Subskima bahasa definisi data (subskima DDL)
Subskima bahasa definisi data ialah bahasa yang mendefinisikan pandangan
luaran bagi satu pangkalan data. Subskima DDL merupakan subset  kepada
Skima. Rajah 13.6 menunjukkan Format bagi subskima DDL. Setiap subskima
terbahagi kepada 3 bahagian iaitu TITLE DIVISION, MAPPING DIVISION dan
STRUCTURE DIVISION. TITLE DIVISION mengandungi nama subskima,
MAPPING DIVISION mengandungi nama samaran dan STRUCTURE DIVISION
mengandungi rekod, item data, dan set bagi skima yang terdapat pada subskima
tersebut.

13.4.3   Bahasa manipulasi data
 Mengandungi satu set operator untuk memanipulasikan pangkalan data
rangkaian. Kebanyakan arahan DML menggunakan dua langkah sahaja. Arahan
FIND digunakan untuk mengenalpasti rekod yang dikehendaki dan arahan GET
digunakan untuk operasi yang dikehendaki.  Sebagai contoh, arahan GET
digunakan untuk membaca rekod.




UNIT 12 :  REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA HIERARKI

12.0  Information Management System (IMS)
Sistem pengurusan maklumat merupakan salah satu daripada sistem hierarki.  Sistem ini merupakan sistem maklumat yang direkabentuk sebagai bantuan kepada pengurusan suatu kesatuan/organisasi.  Sistem ini tiada binaan bahasa pertanyaan.  Aturcara aplikasi ditulis dalam COBOL, FORTRAN dan Basic Assembly  Language.

12.1    Definisi IMS
Information Management System (IMS) adalah sebuah sistem pengurusan pangkalan data dan digunakan dalam urusan niaga (akaun/ sistem inventori yang besar).

12.2    Senibina Sistem IMS
Sistem hierarki yang disimpan dalam IMS dikenali sebagai pangkalan data fizikal (Physical database-PDB).  Bagi proses penyimpanan, beberapa pangkalan data fizikal dikumpulkan.  Setiap pangkalan data fizikal mempunyai satu definisi data atau satu skima yang ditulis dalam DL/1 (Data Language One). 

DL/1 merupakan bahasa definisi data dan bahasa manipulasi data dalam IMS.  Definisi data ini dikenali sebagai Database Description (DBD) atau perihalan pangkalan data. 

DBD yang telah dikompile akan disimpan dalan storan dalaman di mana mengandungi maklumat bagaimana pemetaan definisi pangkalan data disimpan ke dalam storan dan apakah kaedah mencapai maklumat yang disediakan.


12.1    Dua kemudahan IMS.
IMS menyediakan dua kemudahan ‘view’. 
i)             Jenis view 1 :  didefinisi dengan memilih sebahagian dari satu pangkalan data fizikal (iaitu satu subhierarki) dan didefinisikan oleh ‘Program Communication Block’ (PCB).

ii)         Jenis view 2 :  didefinisikan dengan memilih beberapa bahagian dari beberapa pangkalan data fizikal dan hubungkait bahagian-bahagian ini untuk menjadi satu hierarki baru dan ia didefinisikan dalam DL/1 dengan DBD Logik (‘logical database definition’).  Hasil struktur baru ini dinamakan pangkalan data logik (LDB)

12.4 Definisi  Pangkalan Data Fizikal (DBD).
Rajah 12.2 di bawah menerangkan tentang definisi Pangkalan Data Fizikal (DBD) untuk hierarki pada  Rajah 11.2.  Jadi, anda perlu rujuk kembali Rajah 11.2: Skima Hierarki (pada Unit 11).


            1.         DBD NAME = INSTITUSI
            2.         SEGM NAME = BAHAGIAN, BYTES = 35
3.              FIELD NAME = NAMA_B, BYTES = 10, START = 1
4.              FIELD NAME = KOD_B, BYTES = 20, START = 16
5.              FIELD NAMA = NAMA_KET_B, BYTES = 20, START = 16

6.         SEGM NAME = PENSYARAH, PARENT =BAHAGIAN,BYTES=68
            7.         FIELD NAME = NAMA_P, BYTES = 20, START = 1
8.         FIELD NAME = K/P, BYTES = 8, START = 21
9.         FIELD NAMA = ALAMAT, BYTES = 40, START = 29

10.       SEGM NAME = KURSUS, PARENT = BAHAGIAN,BYTES=68
            11.        FIELD NAME =(NAMA_K, SEQ), BYTES = 20, START = 1
12.       FIELD NAME = KOD_K, BYTES = 5, START = 21
13.       FIELD NAMA = JUMLAH_KELAS, BYTES = 3, START = 26

14.       SEGM NAME = PELAJAR, PARENT =KURSUS,BYTES=50
            15.       FIELD NAME = NAMA, BYTES = 25, START = 1
16.       FIELD NAME = NO_PEND, BYTES = 10, START = 26
17.       FIELD NAMA = T_LAHIR, BYTES = 8, START = 36
18.       FIELD NAMA = UMUR, BYTES =2, START = 44
19.       FIELD NAME = KELAS, BYTES = 5, START = 46
20.      DBGEN
21.       FINISH
22.                                         END

Rajah 12.2: Definisi Pangkalan Data Fizikal (DBD) untuk hierarki pada Rajah 11.2
(unit 11)
Satu aturcara aplikasi pengguna perlu mencapai data dari beberapa pangkalan data fizikal atau dari view jenis 1 atau 2.

Semua penerangan data yang diperlukan oleh satu-satu aplikasi itu disimpan di dalam Blok Spesifikasi Aturcara (PSB).

Satu PSB mengandungi pecahan penerangan yang berbeza, berpadanan dengan definisi view 1 atau 2.  Pecahan penerangan ini disimpan sebagai beberapa Blok Komunikasi Aturcara (PCB).

Aturcara aplikasi dalam COBOL, PL/1, FORTRAN atau BAL  akan memanggil DL/1 melalui satu perintah untuk membolehkan IMS menjalankan operasi mencapai atau mengemaskini data.

Sistem IMS pula akan berhubung  dengan pengguna melalui PCB, PCB dirujuk dengan penunjuk (‘pointer) oleh aturcara.  Status maklumat terbaru akhirnya dihantar ke PCB.

12.5  Organisasi Data dalam IMS.
           
12.5.1  Pangkalan Data Fizikal (PDB)
PDB dalam IMS adalah hierarki yang disimpan dalam storan dan didefinisikan dalam bentuk DBD fizikal menggunakan bahasa DL/1.


12.6 Definisi Program Communication Block (PCB)

Berikut ialah definisi PCB untuk view jenis 1 bagi pangkalan data institusi (untuk view – PELAJAR).
           
            1. PCB              DBNAME  = INSTITUSI
            2.BSENSEG    NAME      = BAHAGIAN, PROCOPT = G
            3. SENFLD     NAMA      = NAMA_B, START =1
            4. SENSEG     NAME      = KURSUS, PARENT =BAHAGIAN,PROCOPT=K
            5. SENSEG   NAME      = PELAJAR, PARENT=KURSUS, PROCOPT=G1
            6. PCBGEN    LANG       = PL/1
            7. END
Rajah 12.4 : PCB untuk View_Pelajar
PCB untuk VIEW_PELAJAR mengandungi penyataan makro PCB, SENSEG, dan SENFLD.
           
SENSEG (‘sensitive segment) – pernyataan ini mengandungi segmen (rekod) yang merangkumi medan-medannya dan mengisyhtiharkan pilihan operasi (processing option – PROCOPT) untuknya.  Operasi pilihan: G (get), I (insert), R (replace), D (delete) atau kombinasinya seperti GIR.

Pilihan operasi K (‘key sensitivity’) diperuntukkan kepada satu segmen apabila anda tidak mahu memberi kemudahan untuk mencapai bahagian ini (IMS secara automatik menghentikan penghantaran data kepada aturcara aplikasi) maka dengan itu pengguna tidak dapat melihat data KURSUS tetapi boleh mengoperasikan data dalam segmen PELAJAR dan BAHAGIAN. 

UNIT 11 :  REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA HIERARKI

11.0    Pengenalan
Model pangkalan data ini adalah untuk data berbentuk hierarki.  Contohnya seperti skima pengelasan tumbuhan, haiwan dan carta organisasi sesebuah syarikat. 

Selain daripada itu, tidak terdapat dokumen asal yang menerangkan model hierarki.  Beberapa sistem pentadbiran maklumat telah dicipta dengan menggunakan Struktur storan hierarki seperti Time-shared Data Management System (TDMS), IBD’S Information  Management System (IMS) dan Multi-Retrieval System (MARS VI).

11.1  Definisi.
Merupakan binaan dari satu susunan set pokok iaitu satu susunan set kejadian dari satu jenis pokok.

11.2    Model Hierarki    
Dalam model hierarki, data diwakili oleh kumpulan rekod-rekod yang berhubung antara satu sama lain melalui penunjuk.  Rekod-rekod distrukturkan dalam bentuk pokok di mana satu pokok mempunyai banyak segmen.  Segmen akar merupakan segmen tunggal dan terletak di paras yang paling atas.  Model ini menggunakan konsep bapa-anak.  Segmen anak tidak boleh wujud tanpa kejadian segmen bapa.  Satu segmen boleh ada banyak (atau tiada langsung) kejadian anak, tetapi setiap segmen anak hanya boleh ada satu segmen bapa. 

 11.3    Konsep Struktur Data


Terdapat 2 konsep struktur data iaitu:
i)             Rekod
ii)            Hubungan bapa-anak (PCR)



11.3.1            Rekod
Rekod ialah satu kumpulan nilai medan yang memberi maklumat satu entiti atau satu kejadian hubungan.  Rekod yang sejenis dikumpulkan ke dalam jenis rekod.  Setiap medan mempunyai jenis data tertentu seperti integer, real, dan string

11.3.2   Hubungan bapa-anak (PCR)
Ianya juga dikenali dengan Parent Child Relation (PCR).  Melibatkan hubungan 1:M diantara 2 jenis rekod, iaitu jenis rekod bapa (Parent Record Type) dan jenis rekod anak (Child Record Type).



11.4    Skima Hierarki

Satu  skima pangkalan data dibina oleh beberapa skima hierarki.  Setiap skima hierarki terdiri dari beberapa jenis rekod dan jenis PCR.

11.4.1   Ciri-ciri Skima Hierarki

            Terdapat beberapa ciri skima hierarki, antaranya:-

i)             Rekod akar tidak boleh menjadi jenis rekod anak dalam mana-mana jenis PCR.
ii)            Setiap jenis rekod (kecuali akar) mesti menjadi jenis rekod anak dalam hanya satu jenis PCR.
iii)          Satu jenis rekod boleh menjadi rekod bapa dalam beberapa jenis PCR.
iv)           Jika satu jenis rekod menjadi bapa kepada beberapa jenis PCR, jenis rekod anak akan disusun dan digambarkan dari kiri ke kanan dalam gambarajah hierarki.


11.2    Masalah dan Penyelesaian dalam model Hierarki.
Jadual 1 di bawah menerangkan masalah dan penyelesaian yang terdapat di dalam model Hierarki.

Jadual 1: Masalah dan Penyelesaian Model Hierarki.

MASALAH
PENYELESAIAN
              Memodelkan hubungan M:N
           Boleh dihasilkan tetapi perlu salinan kejadian rekod dari jenis anak.
     Kes di mana satu jenis rekod berfungsi sebagai jenis rekod anak dalam lebih dari satu jenis PCR.
            boleh dihasilkan dengan lebih banyak salinan rekod.
            Hubungan N-ary dengan jenis rekod   melebihidari dua.
            Tidak boleh dihasilkan kerana PCR adalah hubungan binari iaitu 0 dan 1

11.3    Definisi dan Manipulasi Data Dalam Model Hierarki.
Terdapat 2 jenis bahasa yang sering digunakan dalam pangkalan data hierarki iaitu:-
i)             HDDL -  bahasa definisi data hierarki
ii)            HDML – bahasa manipulasi data hierarki

11.7.1   HDDL
Bertujuan untuk menunjukkan bagaimana skima pangkalan data hierarki didefinisikan.  Apa yang perlu:-
i)             Medan bagi setiap jenis rekod
ii)            Jenis data bagi setiap medan
iii)          Tentukan jenis rekod ‘root’ (akar) adalah rekod bapa dalam PCR.
iv)           Jenis VPCR (Virtual Parent Rekord Child)

11.7.2   HDML
Bahasa 1 rekod pada satu masa untuk manipulasi pangkalan data hierarki.  Arahan bahasa ini mesti dimasukkan ke dalam bahasa program serbaguna.